In de eerste jaren van de geschiedenis van Arm & Hammer / Church & Dwight werd het gebruik van Baking Soda voor (thuis)bakkers gepromoot door middel van advertenties in tijdschriften en door de verspreiding van vele receptboekjes. Ook andere informatie die het bedrijf nuttig vond voor de consument werden daarin vermeld zoals kalenders, gezondheidstips en versterking van familierelaties.

Arm & Hammer historische publicaties
shadow

Historische baking soda-promotiekaarten, zo genaamde sodacards, die door Church & Co en John Dwight & Co vanaf 1880 uitgebracht zijn en die als extra aan hun producten werden toegevoegd ter bevordering van de baking soda en de bewustwording van het ecologisch systeem. Eerst afzonderlijk en daarna gezamenlijk onder de naam Arm & Hammer.

Arm & Hammer Sodacards
shadow

De geschiedenis van Baking Soda van Arm & Hammer

Natriumbicarbonaat komt in de natuur voor als een mineraal genaamd Nahcoliet en ook onder meer als onderdeel van de natuurlijke stoffen natron en trona.
Natron bestaat voor het merendeel uit een soort soda (natriumcarbonaat) plus natriumbicarbonaat, natrium- chloride en natriumsulfaat. Het aandeel natriumbicarbonaat ofwel ‘baking soda’ in natron is 17%. Trona is een mineraal dat niet volledig, maar wel voor een groot gedeelte uit natriumbicarbonaat bestaat.

50 miljoen jaar geleden

Trona-afzettingen zijn gevormd na de verdamping van grote zoutmeren die voorkwamen in Kenia, Turkije, Egypte, Venezuela, de woestijnen van Centraal-Azië, en in Wyoming in de Verenigde Staten. Deze afzettingen worden uiteindelijk ontgonnen voor de aanmaak van Baking Soda.
De hoeveelheid van trona-afzetting in de Green River Basin te Wyoming is groot genoeg om de hele wereld te voorzien van soda-as en bicarbonaat voor duizenden jaren!

Natrium bicarbonaat is bicarbonaat (HCO3) met natrium (zout). Bicarbonaat wordt van nature ook in het lichaam gemaakt. In de alvleesklier, in de darmwand, door de nieren. Daar bestaat het als een buffer om de PH waarde ofwel de zuurgraad in het lichaam goed te houden. De PH waarde van het bloed wordt in balans gehouden door de ademhaling, door de nieren middels uitscheiding van urine en door bicarbonaat.

shadow

4500 jaar geleden

De oude Egyptenaren en Grieken ontdekten het natron.
Dit haalden zij uit de rivierbeddingen van de rivier de Nijl. Het werd gebruikt om vlees te bewaren, een zeepachtig schoonmaakmiddel te maken, om zich mee te wassen, als mondspoelmiddel en tandreiniging, om wonden te behandelen, water te verzachten, kleding te bleken, en olie en vet van elkaar te kunnen scheiden.
Egyptenaren gebruikten natron tevens om mummies te maken ofwel lichamen te mummificeren/preserveren, een proces waardoor het lichaam eeuwenlang houdbaar bleef.

Linnen zak natron van Toetanchamons balseming

Linnen zak natron van Toetanchamons balseming
± 1336–1327 voor Christus, Vallei der Koningen
Afmeting: 8,5 x 6,6 x 3,6 cm
The metropolitan museum of Art, New York

450 voor Christus

`Het openen van de mond’ ritueel, van de Hunefer-papyrus, ± 1280 v.C.
`Het openen van de mond’ ritueel, van de Hunefer-papyrus, ± 1280 v.C.

Rond 450 jaar voor Christus bezocht de Griekse geschiedschrijver Herodotus Egypte. In het tweede boek van zijn Historiën geeft hij een gedetailleerd ooggetuigenverslag van de mummificatie. De sleutelwoorden van zijn beschrijving betreffen concrete materialen (natron, palmwijn, cederolie) en handelingen (snijden, wassen, inleggen, inwikkelen).
De eerste stap bij het mummificeren bestond uit het verwijderen van de meest bederfelijke delen van het lichaam, waarvan bepaalde delen na conservatie werden bijgezet in 4 potten: de lijkvazen of canopen. Daarna volgde de belangrijkste handeling van het hele proces; Herodotus geeft al aan dat daarbij natron (nitron in het Grieks) werd gebruikt.

Over deze term is veel verwarring geweest. Ten onrechte is wel aangenomen dat Herodotus hiermee natronloog bedoelde, een oplossing van natriumhydroxide in water. In werkelijkheid zou deze sterk bijtende vloeistof het lichaam ernstig aantasten. De Griekse term nitron is echter, evenals onze woorden natron en natronloog, afkomstig uit de oude Egyptische taal: netjery betekent ‘goddelijk (materiaal)’. Met dit woord werd een stof aangeduid die men uit zoutmeertjes in de woestijn won, met name bij de Wadi el Natrun ten noordwesten van Caïro. Deze zouten bestaan overwegend uit een mengsel van soda en natriumbicarbonaat.

100 voor Christus - 640 na Christus

De Romeinen exporteerden de meeste natron vanuit Wadi el Natrun in de Nijlvallei van Egypte.
De natron werd vermengd met kalk en zand door keramiek- en glasmakers om het smeltpunt van zand (1700 graden Celsius) te verlagen tot 700 graden Celsius. Ook werd de natron gebruikt voor het maken van brood en medicinale doeleinden.

Gallo-Romeins glaswerk
200 na Christus
Musée Saint-Remi, Reims, Frankrijk

Gallo-Romeins glaswerk

600 - 1600

De plantaardige soda afkomstig van de bodem van een zoutmeer heeft een relatief hoog chloorgehalte. Mineralische soda heeft een hoger gehalte aan magnesium en kalium dan sodaglas van plantenas. Daarom werd er in de late middeleeuwen houtas aan toegevoegd in plaats van van soda zodat men een fijnere glassoort kon maken: potasglas.

Roemer van groen potasglas

Roemer van groen potasglas
1600-1625
Archeologisch Centrum, gemeente Alkmaar

1600 - 1800

In de 17e en 18e eeuw ontstaat er een schaarste van grondstoffen voor de zeepproductie. Naast de benodigde plantaardige oliën, is ook houtas schaars te verkrijgen.
Men wist dat het zoutmineraal soda (natriumcarbonaat, Na2CO3) de kali-zeepindustrie zou kunnen vervangen.

Wat kan er gedaan worden aan deze sodacrisis?
Een race voor een octrooi voor de kunstmatige productie van soda die een productie op grote schaal mogelijk zou maken.

1783
In 1783 voerde koning Lodewijk XVI en de Franse Academie van Wetenschappen een wedstrijd om het potasdilemma op te lossen. Ze riepen de wetenschappers op om een ​​proces te bedenken dat het zout naar natriumcarbonaat kon worden ontwikkeld.

De prijs voor de eerste die daarin slaagde was 2400 livres (= 2400 pond zilver).

Koning Lodewijk XVI van Frankrijk
Koning Lodewijk XVI van Frankrijk
1754-1793

1791 - 1806

1791
De Franse chirurg en chemicus Nicolas Leblanc won de prijs en in 1791 patenteert hij zijn uitvinding, het Leblancproces, voor de komende vijftien jaar en bouwt dan zijn eerste fabriek in Saint-Denis. Het prijzengeld heeft hij nooit ontvangen…

Drie jaar later werd de fabriek door Franse revolutionairen verwoest en publiceerden zij de geheime samenstelling van zijn uitvinding. Sodafabrieken kwamen vanaf dat moment overal voor.
In deze periode vond natriumbicarbonaat ook zijn weg naar Engeland en Amerika en kreeg het daar de naam Baking Soda.

Standbeeld van Nicolas Leblanc

1801 – 1806
In 1802 gaf Napoleon de fabriek terug aan Leblanc. Financieel ging het niet goed en dus kon hij zijn beschadigde fabriek niet meer herstellen. Ook was hij niet in staat te concurreren met andere Franse sodafabrieken die in het begin van de 19e eeuw 10.000 tot 15.000 ton natriumcarbonaat per jaar maakten.

Op 16 januari 1806 pleegde Leblanc zelfmoord toen hij in zijn studeerkamer met een geweer zich door het hoofd schoot.

Standbeeld van Nicolas Leblanc
1742-1806
Conservatoire national des arts et métiers, Parijs

1839

De productie van baking soda in Amerika komt in gang op basis van de Leblanc-methode, het ammoniasoda proces.
Tot deze tijd aan toe werd baking soda nog geïmporteerd vanuit koloniaal Engeland.

1846

John Dwight

Baking Soda werd in 1846 door John Dwight uit Massachusetts en zijn zwager, Doctor Austin Church uit Connecticut geproduceerd. Men begon baksoda (bicarbonaat) te maken in de keuken van het huis van Doctor Church. De productie van zuiveringszout was niets nieuws voor Church, want zestien jaar eerder had hij geëxperimenteerd met de synthetische productie van soda in Rochester, New York. De twee mannen verkochten hun uitvinding in papieren zakken.
Samen verdeelden ze de verantwoordelijkheden: Church werd belast met de productie en Dwight werd verantwoordelijk voor de verkoop.

Austin Church

1847

In 1847 vestigden zij zich in een fabriek in 25th Street in New York. Hiermee was het handelsmerk John Dwight & Company opgericht.

Ze noemden één van hun producten Saleratus. Saleratus werd verkocht met een pakketgewicht van 1 Amerikaanse pond, dezelfde hoeveelheid als heden ten dage onze Baking Soda in pakjes van 454 gram aangeboden worden.

De koe als afbeelding werd gekozen omdat tijdens het bakken het zout met zure melk gebruikt kon worden.
Vanaf dit moment wordt Cow Brand een handelsmerk op zich.

Saleratus

1861

Ernest Solvay uit Sint-Joost te België wist dat het toen alomgebruikte Leblanc-procedé voor soda veel energie opslorpte, erg duur uitviel en bovendien erg vervuilend was. Hij was ervan overtuigd dat wie een handiger procedé kon uitwerken fortuinen zou verdienen. Een modernisering van het ammoniasoda proces, waardoor makkelijk en goedkoop soda en ook natriumbicarbonaat geproduceerd kon worden.

In 1865 bouwden hij en zijn partners hun eerste fabriek in Couillet, in het hart van het glasindustriebekken rond Charleroi. In 1867 was de machine, de Solvay-zuil, klaar voor gebruik en hij was er zeker van dat het Leblanc-procedé zou moeten wijken voor het Solvay-procedé, zelfs in Groot-Brittannië, hét wereldcentrum voor de productie van natriumcarbonaat.

Ernest Solvay
Ernest Solvay 1838-1922

Couillet fabriek
Couillet fabriek in 1877

Solvay ontpopte zich in veel landen als pionier van de zware chemie-industrie. Dit was ook het geval in de Solvay-fabriek in Syracuse. Het was de eerste fabriek in de VS die natriumcarbonate of soda produceerde. Ze bevond in de staat New York in een stadje dat op de duur naar Solvay zou worden genoemd. De productie begon in 1884 en de fabriek draaide al snel op volle toeren.

In de Verenigde Staten wordt geen natriumbicarbonaat op industriële schaal geproduceerd sinds rond 1945 zeer grote trona-afzettingen ontdekt werden in de bergen van Wyoming. Toen Solvay in Amerika zijn productie startte was de natriumbicarbonaat van John Dwight & Company al volop aanwezig.
De populariteit van Saleratus groeide snel in de Verenigde Staten. Daarom begon Church in 1865 met de bouw van grote installaties om de vraag te voldoen. Hij trok zich terug uit de samenwerking met zijn schoonbroer om met zijn twee zonen, James A. en E. Dwight Church, een nieuwe onderneming te starten die bekend werd als Church & Company en bouwde een fabriek in Greenpoint, Brooklyn te New York.

1867

Twee jaar later werd de baking soda voorzien van het nieuw logo en merknaam Arm & Hammer.
Het teken was afkomstig van een fabriek genaamd Vulcan Spice Mills dat mosterd produceerde en dat de broers hadden opgekocht. Het logo dat verwijst naar een gespierde arm met zwaaiende hamer van Vulcan, de Romeinse god van het vuur en de metaalbewerking.

Deze relatie tot het merk Arm & Hammer is nog steeds actueel, want vandaag de dag roept Arm & Hammer op zuiveringszout te gebruiken om te helpen bij het ​​dagelijks gebruik!

Baking Soda box 1867

zuiveringszout 1867

Ook in Nederland was er Baking Soda in gebruik, onder de naam Universeel-Zuiverings-Zout van de Duitse fabriek Bullrich-Salz.
Na de 2e wereldoorlog is de fabriek verwoest en kan deze niet herstart worden omdat de grondstoffen uit het oosten van Duitsland kwamen. Zodoende werd dit product niet meer voor verkoop aangeboden en verdween het zuiveringszout van de Europese markt.

Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant
09-09-1867

1888

In 1888 begon Church & Co een advertentiecampagne door ruilkaarten met de Arm & Hammer
handelsmerk uit te geven om zodoende hun zuiveringszout- en saleratus-producten meer en meer te promoten.

De productie van cow brand werd tot in de jaren 1970 in stand gehouden en presenteerde een South Hadley koe met in de hoek een kleine vogel. Tijdens Dwight’s leven werd er in elk doosje een kleurrijke vogelkaart toegevoegd. De Dwights waren dol op vogels en genoten ervan de ecologische waarde van de natuur mee te geven aan hun klanten. Vele klanten begonnen van kinds af aan de informatieve kaarten te verzamelen.

1896

In 1896 werd een oud dispuut bijgelegd en Church & Co ging samenwerken met John Dwight & Co.

Beide bedrijven gebruikte de ruilkaarten. De ene voor Baking Soda, de andere voor Cow Brand.
Beide merken werden nog voor enige tijd afzonderlijk van elkaar gepresenteerd.

1907

Bijna een eeuw vooruit in zijn tijd, besloot het bedrijf in 1907 het gebruik van gerecycled karton voor de verpakking van de huishoudproducten.

De inhoud van `one pound` is identiek aan de huidige hoeveelheid die in Europa als 454 gram wordt aangeduid.

1915

Arm & Hammer Super Washing Soda werd rond de eeuwwisseling geïntroduceerd als goed en deugdelijk was- en huishoudelijk schoonmaakmiddel. Rond 1915 begon Church & Dwight de suggestie te verspreiden dat baking soda gebruikt kon worden als medicijn. Beschreven in een boekje genaamd Home Remedies for Simple Ailments, adverteerden ze ook dat baking soda als tandpasta en schoonmaakmiddel in de keuken te gebruiken was.

Als huisvrouwen in Nederland om kristalsoda (natriumcarbonaat) vroegen, gebeurde het niet zelden dat ze glauberzout, dat er net zo uit ziet als kristalsoda, in de handen gestopt kregen. Een winkelier in Rotterdam had al aan heel wat argeloze huisvrouwen dit voor de was waardeloze goedje verkocht voor hij gesnapt werd.
Hij liet zijn slachtoffers ook nog eens 16 cent per pond betalen, 3 cent boven de maximum prijs van soda! Ook werd de even – voor de was – waardeloze bitterzout (magnesiumsulfaat) veelvuldig als soda verkocht.

Zie ook Arm & Hammer Publicaties

1925

In 1925 vormden de twee bedrijven zich definitief tot een nieuw bedrijf genaamd Church & Dwight Company Incorporated.
In dat jaar publiceerden ze de boeken genaamd A Friend in Need en Good things to eat.

1927

Landelijke Engelse tijdschriften, zoals Good Housekeeping en McCall’s begonnen met het promoten van het veelzijdige gebruik van baksoda in het huishouden.

1929

F.A. Bannister vond in Napels, Italië, het mineraal van natriumbicarbonaat, dat eerder ook in Oost-Afrika gevonden werd. Bannister gaf het de naam Nahcoliet.
De naam komt rechtstreeks van de chemische formule van Baking Soda, namelijk NaHCO3. Vervang 3 door -liet en daar is de naam voor dit bijzondere mineraal.

1946

In Sweetwater County in Noord-Amerika wordt tijdens olie- en gasboringen de huidige tronalaag ontdekt. Het mineraal waaruit soda en baking soda gewonnen kan worden.

1948

Trona wordt de grondstof voor het winnen van soda en baking soda op grootschalige commerciële basis en vervangt in het geheel de synthetische productie in Amerika.

1960

Voor en tijdens de 2e wereldoorlog verminderde de verkoop van baking soda omdat er in huishoudens minder gekookt werd en omdat er nieuwe vergelijkbare producten aangeboden werden.

Een informatieschijf voor baking soda werd ontwikkeld om de consument vertrouwd te maken met de veelzijdigheid van baking soda en aangepast op de marketingstrategie die hoorde bij de veranderende levensstijl van de klanten van na de 2e wereldoorlog. Church & Dwight ging zich beperken tot huishoudelijke advertenties en schoolprogramma’s.
De multi-use baking soda wheel werd in de jaren ’60 en ’70 uitgebracht gericht op specifieke categorieën van babyverzorging, kamperen, persoonlijke verzorging en gemakkelijker leven.

1965

Na een gezamenlijke marketing van 60 jaar, werden de twee merknamen Arm & Hammer en Cow Brand geconsolideerd tot één merknaam en één logo: Arm & Hammer.

1970

Arm & Hammer kreeg naam als eco-vriendelijk alternatief voor chemische reinigingsmiddelen.
De baking soda wordt voortaan geheel geautomatiseerd verwerkt en verpakt door middel van moderne machines. Geen mensenhand komt nog te pas om de pakjes gereed te maken.

Arm & Hammer is in dit jaar tevens de hoofdsponsor van de eerste `Earth Day`.

Arm & Hammer site - Jackson Township
Arm & Hammer site - Jackson Township

1972

Een nieuwe gebruiksmogelijkheid werd door velen geadopteerd: Amerikanen begonnen om Baking Soda in de koelkast te plaatsen om het voedsel fris te houden. Binnen 3 jaar werd de omzet van Arm & Hammer verhoogd met 73 procent!

1986

Voor de 100ste verjaardag van het Amerikaanse Vrijheidsbeeld, werden de koperen binnenwanden gereinigd en gerestaureerd met baking soda, wat 99 jaren van vuil verwijderde en een onbeschadigd en volledig schone wand opleverde.
Voor deze werkzaamheden had Arm & Hammer een donatie gedaan van meer dan 100 ton baking soda!

Met straalpistolen werd de binnenkant van het Vrijheidsbeeld schoongemaakt met baking soda.

2000

Vanaf de eeuwwisseling worden met baking soda scheikundeproeven op school uitgevoerd.

2010

Het bedrijf Skyonic Corporation in Austin, Texas krijgt een onderscheiding aangezien het een manier gevonden heeft om uit vervuilde lucht, van de aanwezige CO2, natriumbicarbonaat te maken.

2012

Baking soda is om haar verscheidenheid één van de meest populaire Pinterest pins !

2015

Tegenwoordig vindt men Baking Soda in Amerika en Engeland in vrijwel ieder huishouden. Veelvuldig gebruikt in de voedselbereiding, tandpasta, wasmiddel, chemieproefjes voor de kinderen, deodorant en meer. In Europa begint het gemak, de veelzijdigheid, de prijs plus de milieuvriendelijkheid ook te leiden tot aanschaf van dit bijzondere product.

Baking Soda NL heeft een actieve rol gespeeld in de verspreiding van informatie over baking soda voor het gemakkelijke aanbod van dit uitzonderlijk product in vele Nederlandse en Belgische supermarkten.